ใครจะไปคิดกว่า ผักบ้านของไทยนั้น มีคุณค่าทางโภชนาสูงมากเหมือนกัน แถมหลายๆบ้านชอบปลูกไว้อีกด้วย โดย บวบ เป็นพืชผักตระกูลแตง (CUCURBITACEAE) ในอดีตคนไทยส่วนใหญ่นิยมปล่อยให้ บวบ เลื้อยตามรั้วหรือปล่อยให้เลื้อยพันไปตามต้นไม้ แล้วคอยเก็บผลอ่อนมารับประทานเป็นผัก ส่วน บวบ ที่ไม่ได้เก็บจะปล่อยจนแก่แห้งเหลือแต่เส้นใยที่เรียกว่า รังบวบ และถูกนำมาใช้ในการอาบน้ำ ขัดถูภาชนะโดยไม่ต้องไปหาซื้อฟองน้ำให้สิ้นเปลือง บวบ ที่สามารถปลูกได้ในประเทศไทยมีหลายชนิด ได้แก่ บวบเหลี่ยม บวบงู บวบหอม

ที่ประเทศจีน บวบก็เป็นผักยอดนิยมเช่นกัน เว็บไซต์จีน ระบุว่า ชาวจีนให้ค่าบวบดั่ง ทองคำ เนื่องจากมีสารอาหารหลากหลายและให้ประโยชน์มากต่อสุขภาพ ชาวจีนมักนำบวบมาต้มซุปกับเห็ดหูหนูและไข่

ประโยชน์ต่อสุขภาพของบวบ

ตั้งแต่สมัยโบราณ ชาวจีนใช้บวบในการรักษาโรค ในตำรา 本草綱目 (Compendium of Materia Medica) หนังสือการแพทย์ที่สมบูรณ์และครอบคลุมที่สุดเท่าที่เคยเขียนขึ้นในประวัติศาสตร์การแพทย์แผนจีน รวบรวมและเขียนโดย หลี่ ซื่อเจิน (LI Shi-zhen) ผู้เชี่ยวชาญด้านการแพทย์ในสมัยราชวงศ์หมิง กล่าวว่า บวบมีคุณสมบัติเปิดเส้นลมปราณ กระตุ้นการทำงานของอวัยวะภายใน ขับร้อน ขจัดพิษ ลดปวด ลดบวม ขับเสมหะ และช่วยบำรุงระบบเลือด

โดยแพทย์ตัง เลี่ยง รองผู้อำนวยการแผนกการแพทย์แผนจีน โรงพยาบาลประชาชนแห่งที่ 1 เมืองกวางโจว กล่าวว่าบวบมีรสหวาน เย็น ไม่มีพิษ มีสรรพคุณตามแพทย์แผนจีน ได้แก่ ขับร้อน ขจัดพิษ กระตุ้นการไหลเวียนของเลือด บำรุงลำไส้ ขับปัสสาวะ ลดบวม และยังใช้รักษาอาการปวดข้อ อาการไม่มีประจำเดือน และภาวะน้ำนมน้อยหลังคลอด

แพทย์แผนปัจจุบันยืนยันประโยชน์เพิ่มเติมของบวบ (ข้อมูลจากนิตยสาร Women's Health)

1.ป้องกันมะเร็งและชะลอวัย: บวบอุดมไปด้วยสารต้านอนุมูลอิสระ เช่น วิตามิน C, ซาโปนิน, ไตรโกเนลลีน ซึ่งช่วยลดความเสียหายของเซลล์จากความเครียดออกซิเดชัน เสริมภูมิคุ้มกัน ป้องกันมะเร็ง และชะลอกระบวนการเสื่อมของร่างกาย

2.ปกป้องระบบหัวใจและหลอดเลือด: กรดโฟลิกและวิตามิน B6 ในเส้นใยของบวบช่วยลดระดับโฮโมซิสเทอีน (กรดอะมิโนที่หากมีสูงจะเพิ่มความเสี่ยงโรคหัวใจ) นอกจากนี้ บวบยังมีโพแทสเซียมและแมกนีเซียมที่ช่วยขยายหลอดเลือด ลดความดันโลหิต ใยอาหารชนิดเพกตินในบวบยังลดคอเลสเตอรอลชนิดไม่ดี (LDL) และลดคอเลสเตอรอลรวม จึงช่วยป้องกันโรคหัวใจและภาวะแทรกซ้อนที่ตามมา

3.บำรุงผิวพรรณ: บวบมีวิตามิน B และ C ช่วยป้องกันผิวจากรังสี UV ลดจุดด่างดำ ริ้วรอย และทำให้ผิวกระจ่างใส

4.ส่งเสริมระบบย่อยอาหาร: บวบมีใยอาหารสูงและปริมาณน้ำมาก ช่วยกระตุ้นการเคลื่อนไหวของลำไส้ ป้องกันท้องผูก และส่งเสริมสุขภาพทางเดินอาหาร