เมื่อวันที่ 29 มิ.ย. 68 ที่ผ่านมา ทาง คลินิกนายแพทย์สมาธิ โรคผิวหนัง ภูมิแพ้ ศรีสะเกษ ได้ออกมาโพสต์เตือนว่า ผิวหนังอักเสบแบบตุ่มน้ำ(Dyshidrotic eczema) เป็นโรคผิวหนังอักเสบชนิดหนึ่ง ที่มีอาการมีตุ่มน้ำใส คันมากๆ ที่ฝ่ามือ นิ้วมือ ฝ่าเท้า

อาการเฉียบพลัน จะมีตุ่มน้ำใส 1-2 มิลลิเมตร ลึกในฝ่ามือ คันมาก หลัง 2-3 สัปดาห์ จะมีอาการลอกเป็นขุย หายไป อาการพบได้หลายแบบ ทั้งมีอาการเป็นๆหายๆ หรือเรื้อรังจนเป็นขุยหนา มักเป็นทั้งสองมือ (ถ้าเป็นมือเดียวอาจต้องสงสัยเชื้อราได้ ผลข้างเคียงที่พบบ่อยคือติดเชื้อแบคทีเรีย มีตุ่มหนอง)

สาเหตุ ยังไม่พบสาเหตุชัดเจน สมัยก่อนเชื่อว่าเกิดการอุดตันของต่อมเหงื่อ แต่ตอนนี้ไม่ใช่ แต่คนไข้มักมีอาการสัมพันธ์ดังนี้

-อาการภูมิแพ้ (Atopy) ซึ่งเกี่ยวข้องกับพันธุกรรม และมีการตอบสนองมากเกินไปของภูมิคุ้มกัน IgE เช่น ผื่นภูมิแพ้ เยื่อบุจมูกอักเสบ หอบหืด ลมพิษ

-ผื่นแพ้สัมผัส(contact dermatitis) เช่น Allergic contact dermatitis ซึ่งเป็นปฏิกิริยาภูมิคุ้มกันของร่างกายที่ตอบสนองต่อสิ่งที่แพ้(delayed type hypersensitivity ) โดยสัมผัสครั้งแรกอาจใช้เวลา 7-10 วัน กว่าจะมีอาการ แต่ครั้งต่อไปเมื่อสัมผัสสารที่แพ้ จะมีผื่นคัน ตุ่มน้ำใส ใน 2-3 ชั่วโมง เช่น แพ้ นิกเกิล โครเมี่ยม (สร้อยโลหะ กระดุมกางเกงยีนส์ สายนาฬิกา หัวเข็มขัด)

-เหงื่อออกมากที่มือ (Heperhidrosis) พบว่าทำให้เกิดอาการตุ่มน้ำอักเสบได้ เชื้อราที่เท้า (Tinea pedis) ถ้ารักษาเชื้อราหาย ตุ่มน้ำก็ดีขึ้น แต่ตุ่มน้ำจะมาใหม่ถ้าอาการเชื้อรากำเริบ ความเครียด เป็นตัวกระตุ้นตุ่มน้ำได้

การรักษา ควรเลี่ยงสิ่งที่แพ้ และตัวกระตุ้นต่างๆ ลดความเครียด การรักษาพื้นฐานให้ยาแก้คันแก้ภูมิแพ้ (antihistamine) แบบไม่ง่วง หรือง่วงก็ได้ ส่วนยารักษาได้แก่

1.สเตียรอยด์ เป็นยาหลัก การให้สเตียรอยกินในระยะสั้นๆ เช่น Prednisolone 2*2 สัก 1 สัปดาห์ แล้วค่อยลดให้เร็ว เพื่อลดผลข้างเคียงและให้ยาทาสเตียรอยความแรงสูง เช่น clobetasol ,betamethasone dipropionate และควรเปลี่ยนเป็นความแรงลดลงเมื่ออาการดีขึ้น

2.calcineurin inhibitors เช่น tracolimus ,pimecolimus ใช้ดี ไม่มีสเตียรอย แต่ราคาสูง

3.moisturizer ทาครีมบำรุงผิวมากๆบ่อยๆ

4.ยากดภูมิ ถ้ารักษาข้างต้นแล้วไม่ดีขึ้น เช่น methotrexate ,cyclosporins

5.ถ้ามีการติดเชื้อ อาจให้ Antibiotics เช่น Dicloxacillin ,Cephalexin

6.ยากลุ่ม Biologic agents แต่ราคาสูง

การรักษาโรคนี้ บางคนอาจตอบสนองยาดี แค่ทายาก็หาย นานๆเป็นครั้ง แต่บางคนอาการมาก เรื้อรังต้องใช้ยาแรงขึ้นเพื่อคุมโรคให้ได้ สร้างความเครียดวิตกกังวลมาก แต่อย่างไรก็ตาม กาลเวลาจะช่วยเยียวยา สุดท้ายอาการจะดีขึ้นและหยุดยาได้ครับ